Dit is belangrijk om over de videokaart van een laptop te weten
Het onderdeel dat het beeld op het beeldscherm van je laptop verzorgt is de videokaart. Bij alles wat je doet op je laptop, zorgt de videokaart ervoor dat de grafische weergave die erbij hoort zo snel mogelijk gecreëerd wordt op het beeldscherm.
Dit gaat allemaal zo snel dat het niet of nauwelijks zichtbaar is. Daarom besteden we veelal niet zo heel veel aandacht aan de videokaart die in een laptop zit. Toch is hier aandacht aan besteden absoluut belangrijk als je een nieuwe laptop kopen overweegt.
Wat doet een videokaart in een laptop?
De beelden die je op het beeldscherm van je laptop te zien krijgt zijn opgebouwd uit allemaal kleine puntjes die pixels worden genoemd. Het aantal pixels waaruit het volledige beeld op het beeldscherm van de gemiddelde recente laptop is opgebouwd, bedraagt 2 miljoen pixels of meer.
Telkens wanneer er een nieuw beeld op het beeldscherm moet worden getoond, moet voor iedere pixel bepaald worden wat ermee gedaan moeten worden. Bijvoorbeeld welke kleur de pixel moet krijgen.
Elk beeld dat gecreëerd moet worden, bestaat uit nulletjes en eentjes, ofwel binaire data. Data die de computer uitstekend begrijpt, maar wij mensen niet. En dus is in iedere computer een onderdeel noodzakelijk dat de vertaalslag kan maken tussen wat de computer begrijpt en wat wij mensen begrijpen. Een grafische weergave is bijvoorbeeld iets dat wij als mensen prima begrijpen.
Het onderdeel dat binaire data vertaalt naar een grafische weergave ervan noemen we een videokaart.
De videokaart gebruikt om de daadwerkelijke vertaalslag te maken, en te bepalen wat er met elke pixel op het beeldscherm moet gebeuren, een processor. Voor het opslaan van de benodigde binaire data is geheugen noodzakelijk.
Dat is dan ook het enige wat de processor op een videokaart doet. Vandaar dat we in een computer altijd 2 processors vinden. Te weten:
- De CPU ofwel de Central Processing Unit – Deze processor verwerkt alle taken en opdrachten die we de computer geven.
- De GPU ofwel de Graphics Processing Unit – Deze neemt alle taken over van de processor die te maken hebben met de grafische weergave van reeds verwerkte data op het beeldscherm.
Dit is interessant om te weten omdat je in een laptop twee soorten videokaarten kunt tegenkomen.
- De geïntegreerde videokaart.
- De dedicated videokaart.
De geïntegreerde videokaart is eigenlijk helemaal geen videokaart en de dedicated videokaart is dat een klein beetje.
Strikt genomen kun je een videokaart pas een videokaart noemen, wanneer alle onderdelen die samen de videokaart vormen, zich allemaal bevinden op een losse printplaat die als apart onderdeel in een pc kan worden gemonteerd.
Dat is bij een laptop niet het geval.
Wat betekent: geïntegreerde videokaart?
Bij een laptop spreken we van een geïntegreerde videokaart wanneer de grafische processor onderdeel uitmaakt van de CPU. Wanneer dat het geval is, dan zal de grafische processor normaal intern geheugen gebruiken voor de benodigde data.
Voor de meeste doeleinden waarvoor we een laptop gebruiken is een geïntegreerde videokaart voldoende. Zoals:
- Internetten.
- E-mailen.
- Video kijken.
- Tekstverwerken en andere kantoortoepassingen.
- Lichte fotobewerkingsactiviteiten.
En wanneer je echt niet veel meer doet dan dat, dan zou je eigenlijk niets anders moeten willen dan een geïntegreerde videokaart. Want een voordeel van een geïntegreerde videokaart ten opzichte van een dedicated videokaart is onder andere:
- Verbruikt minder stroom, dus een acculading gaat langer mee.
- Wordt minder heet, wat beter is voor de accu.
- Dat de prijs lager is.
Wat betekent: dedicated videokaart?
Van een dedicated videokaart in een laptop is sprake wanneer de laptop beschikt over een losse grafische processor en eigen geheugen. Losse grafische processors die aansprekende prestaties leveren zijn de NVDIA GeForce RTX serie en AMD Radeon RX serie grafische processors.
De aankoop van een laptop met en dedicated videokaart moet je serieus overwegen wanneer je:
- Geregeld video’s bewerkt.
- Intensief foto’s bewerkt.
- Wilt gamen op je laptop.
Want een losse grafische processor met eigen geheugen levert significant betere prestaties dan een geïntegreerde videokaart.
Echter, een dedicated videokaart heeft ook zo zijn nadelen. Namelijk:
- Betere prestaties vragen meer stroom, waardoor een batterijlading minder lang meegaat.
- Hogere prestaties betekent ook hogere temperaturen. De laptop wordt hierdoor warmer en de accu ook, waardoor deze mogelijk minder lang mee zal gaan.
- De prijs van een laptop met een dedicated videokaart ligt aanzienlijk hoger.
Samengevat: een laptop kopen met een dedicated videokaart is alleen het overwegen waard wanneer je die extra grafische prestaties ook echt nodig hebt.
Welke videokaart zit er in mijn laptop?
Wellicht ben je inmiddels nieuwsgierig geworden naar wat voor videokaart er eigenlijk in jouw laptop zit. Een makkelijke manier om even snel te bekijken wat voor videokaart er in je laptop zit, is via het systeemprogramma dxdiag. Dit gaat als volgt:
- Klik op de knop Zoeken in de Taakbalk.
- Typ de zoekopdracht: dxdiag.
- Klik op de vermelding dxdiag in de zoekresultaten die worden weergegeven.
- Het systeemprogramma dxdiag zal direct worden getoond.
- In het tabblad Beeldscherm vind je de gegevens van de videokaart in je laptop, waaronder het merk en type grafische processor dat is gebruikt.
Kan je een videokaart in een laptop zetten?
Het grootste nadeel van een laptop is zonder meer dat de meeste onderdelen van een laptop niet uitwisselbaar zijn. Dat geldt helaas ook voor de videokaart in een laptop. Wanneer er sprake is van een dedicated videokaart in een laptop, dan wordt er zoals gezegd gebruik gemaakt van een losse grafische processor en eigen geheugen.
Echter deze onderdelen zitten in een laptop op het moederbord gemonteerd en niet op een eigen printplaat zoals dat in een desktop-pc het geval is.
Dat betekent feitelijk dat in een laptop helemaal geen videokaart zit. Zelf wanneer een laptop beschikt over een losse grafische processor en eigen geheugen.
Een andere videokaart in je laptop zetten kan dus niet. Dat maakt het bij de aankoop van een laptop extra belangrijk om goed te bedenken wat je met de laptop wilt kunnen doen. Want bij een desktop-pc kun je ieder onderdeel vervangen door iets nieuwers en iets snellers, maar bij een laptop niet.
De enige mogelijkheid die je bij een laptop hebt om de grafische prestaties te verbeteren, is de toepassing van een externe videokaart.